Wanneer je op zo’n apparaat reed, zag je er net uit als een aap, vandaar dat hij ook vaak Monkey genoemd wordt.

Honda Monkey (Z-serie)
De Honda Monkey is een kleine 50cc brom/motorfiets gebouwd door Honda vanaf 1961. Hij is gebouwd om in de stad op te rijden en is makkelijk te besturen vanwege zijn formaat. Ook deze maakt gebruik van het liggende Honda-viertaktmotorblok.

Geschiedenis
Begin jaren ’60 maakte Honda een gigantische groei door. Dit kwam doordat de Super Cub net geïntroduceerd was en gelijk aansloeg bij het grote publiek. Zijn simpele, degelijke techniek zorgde ervoor dat hij voor de meesten makkelijk en goedkoop te gebruiken was. Honda wilde al een tijdje een nog kleiner model op de markt brengen dat door nog smallere straatjes zou kunnen rijden.
Het verhaal van de Monkey begint in 1961 met de Z100 als nog stadsvriendelijkere variant van de C100. Ze werden in kleine getallen geleverd in Japan, nog kleinere getallen in Amerika en misschien nog meer landen. In het pretpark Tama Tech Park en racecircuit Suzuka waren deze kleine brommertjes met de motor van de Super Cub een attractie. Hij had kleine, maar brede bandjes met een simpel buizenframe zonder vering. Hierdoor zag de Z100 er apart en bijzonder uit, wat het populair maakte voor de bezoekers. Wanneer je op zo’n apparaat reed, zag je er net uit als een aap, vandaar dat hij ook vaak Monkey genoemd wordt.

Een Honda Z100
In 1964 werd in Japan iets geüpdatete versie uitgebracht; de CZ100. Deze kwam ook naar Europa en is nu heel lastig te vinden. Drie jaar later werd hij opgevolgd door de Z50M. Deze was vergelijkbaar met het eerdere model, maar had een iets andere tank en zadel. Hij had ook motorblok met bovenliggende nokkenas, terwijl de vorige twee stoterstangen hadden. Het stuur en zadel konden beide ingeklapt worden, zodat hij makkelijk op kleine plekken, zoals de achterbak van een auto, paste. Zoals de eerdere Monkeys, had het een motortje van 50cc en een semi-automatische driebak.

Een Z50M
De Monkey met bovennokker kwam naar Amerika in 1968, toen Honda daar de Z50A importeerde. De tweekleurige benzinetank, chromen spatbordjes, voorvering en 8-inchwielen waren nieuw.

Een vroege Z50A
Omdat de Z50A geen verlichting had, was hij in sommige Amerikaanse staten niet straatlegaal, dit waren er maar een paar, omdat in veel Amerikaanse staten verlichting alleen verplicht was bij ‘s nachts rijden. Om dit probleem op te lossen, kwam er in 1969 een geüpdatet model met verlichting. Een jaar later kwam daar ook nog een voetrem en langer spatbord bij.

Het model van 1970
In 1972 werd een compleet nieuwe variant geïntroduceerd, deze had andere vering, een ander frame, een andere tank en meer.

De nieuwe variant
De Z50A werd geleverd tot 1979, toen kwam de opvolger: de Z50R. Het zadel, benzinetankje en stuur waren nieuw. Verlichting zat er niet meer op, daarom was hij niet straatlegaal.

Een Z50R uit 1980
Ondertussen, in Japan, ging de Monkey een hele andere kant op. Hier was de Monkey veel meer geschikt voor straatgebruik en behield hij wel zijn verlichting. In 1974 kwam de Z50J. Deze is een stuk moderner en lijkt veel op de varianten die nu nog nieuw verkocht worden in Japan.
Omdat hij daar heel populair was, zijn er heel veel versies van geweest. Hieronder vindt u een paar. Het totale aantal verschillende monkeys is te groot om in detail te beschrijven, omdat er veel verschillende kleuren en special editions zijn geweest. U kunt deze vinden op http://www.ka-ha.de/mm-history.html.

Z50J/J1

Dit was de eerste van de “moderne” monkeys en had een 50cc-motorblok met drie voetversnellingen en een automatische koppeling, net zoals de eerdere modellen. Hij had ook een bovenliggende nokkenas. In april 1974 kwam hij in Japan, Australië en een paar Europese landen op de markt.

Z50JZ

Vier jaar na de Z50J1 werd de Z50JZ geïntroduceerd. Er waren een paar dingen aangepast: de spatborden waren nu van plastic in plaats van chroom, het zadel was anders en de benzinetank ook. Voor het eerst was de Monkey nu ook leverbaar met vier versnellingen en een handkoppeling, hoewel de driebakversie ook nog leverbaar bleef. Verder bleef het blokje hetzelfde.

Gorilla

De Gorilla was bedoeld als verbeterde versie van de Monkey, maar is eigenlijk altijd naast de “gewone” Monkey te koop gebleven. Dankzij een andere tank en zadel had hij net een wat dikker uiterlijk, maar het frame was hetzelfde. Gorilla’s zijn vooral leverbaar geweest met vier versnellingen en een handkoppeling, maar in Duitsland kon je ze ook met 3-semi krijgen. In 1978 kwam het eerste model.

Z50JF

Behalve een paar andere kleurtjes, bleef de Z50J vrijwel hetzelfde tot 1984; toen kwam de Z50JF. In plaats van de 2,6 pk die de eerdere uitvoeringen leverden, had de Monkey vanaf nu wel 3,1 pk. Wow! Drie versnellingen zonder koppeling was nu ook geen optie meer. Alle aapjes hadden vanaf nu vierbakken.

Een speciale versie van de JF: de Gold Monkey

ZB50/Monkey-R/Monkey-RT/AB22

Omdat veel Monkeykopers ook graag wat sportievers wilden, introduceerde Honda in 1987 de AB22. In Europa en Amerika werd deze als ZB verkocht en in Japan als sportieve Monkey-R en de “touring” Monkey RT. Alledrie waren ze compleet anders dan de Monkey zoals men hem kende. Het superstijve buizenframe met monoshock (één veer achter), schrijfrem en aparte tank en zadel, zorgde ervoor dat hij erg prettig reed. De ZB had een driebak semi-automaat, maar de Japanners kregen wel een vierbak en handkoppeling. Dit Monkeymodel was de eerste met 12v CDI en een gelagerde nokkenas. Nog iets unieks, was de hydraulische voorvork. Normale Monkeyvorken veren wel, maar dempen nauwelijks. Dat doet de AB22 dus wel.
Z50JN/JP

Een kleine update kwam in 1991, toen kregen de Monkey en Gorilla namelijk een 12v CDI in plaats van een 6v puntenontsteking.

Monkey Baja

Van de Monkey Baja zijn maar 3000 exemplaren gebouwd. Het is een hele aparte variant van de Z50 met een offroad-uiterlijk. Ze zijn gewild en lastig te vinden, met als gevolg dat ze ook vrij duur zijn. Er was zelfs de nog extremere Monkey Baja Africa, met grote tank en dik plastic.

Een Monkey Baja Africa